ارنستو «چه» گوارا (متولد 14 ژوئن 1928 – متوفی 9 اکتبر 1967) که بیشتر به عنوان اِل چه و یا به طور خلاصه «چه» شناخته می شود، انقلابیِ مارکسیست، پزشک، نویسنده، چریک، سیاستمدار و نظریه‌پرداز نظامی آرژانتینی بود. چهره‌ای کبیر در انقلاب کوبا که به نمادی فراگیر از جنبش‌های اعتراضی در فرهنگ عامه تبدیل شده است.
به عنوان دانشجویی جوان در رشته پزشکی، چه گوارا به سراسر آمریکای جنوبی سفر کرد و شدیداً تحت تأثیر فقر، گرسنگی و بیماری مردم قرار گرفت. آرزویی که در سر داشت، کمک به سرنگونی استثمار سرمایه‌داریِ آمریکای لاتین توسط ایالات متحده بود که وی را بر آن داشت در اصلاحات اجتماعی گواتمالا به ریاست جمهوری جاکوبو آربنز شرکت کند. با سقوط آربنز توسط عوامل سیا و تحت امر کمپانی آمریکایی یونایتد فروت، ایدئولوژی سیاسی چه گوارا منسجم‌تر شد. پس از آن در مکزیکو سیتی، او رائول و فیدل کاسترو را ملاقات کرد و با پیوستن جنبش 26 جولای آن‌ها، به وسیله کشتی گرانما با هدف سرنگونی دیکتاتور مورد حمایت آمریکا فولخنسیو باتیستا رهسپار کوبا شد. چه گوارا به سرعت در میان شورشیان شهرت یافت و با ارتقاء به مقام دوم فرماندهی، نقشی محوری در پیروزی مبارزات چریکی دو ساله در براندازی رژیم باتیستا ایفا نمود.
پس از انقلاب کوبا، چه گوارا چندین پست مهم را در دولت جدید کوبا بر عهده داشت. این پست‌ها شامل بررسی محاکمه مجدد و یا سپردن به جوخه آتش کسانی که در دادگاه‌های انقلابی به عنوان جنایتکار جنگی محکوم شده بودند، اجرای اصلاحات ارضی به عنوان وزیر صنایع، رهبری کمپین سراسری موفقی برای سوادآموزی، فعالیت به عنوان رئیس بانک مرکزی و مسئول آموزش نیروهای مسلح کوبا، و سفر به نقاط مختلف جهان به عنوان دیپلماتی به نمایندگی از سوسیالیسم کوبا بود. این موقعیت‌ها وی را قادر ساخت که نقشی مرکزی در آموزش نیروهای شبه نظامی در دفع عملیات خلیج خوک‌ها و آوردن موشک‌های بالستیک هسته‌ای از شوروی به کوبا ایفا کند که باعث شتاب بخشیدن به بحران موشکی کوبا در سال 1962 شد. علاوه بر این، چه گوارا نویسنده و وقایع‌نگاری پر کار بود و دست‌نوشته‌های او در مورد جنگ‌های چریکی و خاطرات سفر جوانی‌اش با موتورسیکلت به دور قاره، بسیار پر فروش بوده است.
تجربیات و مطالعات مارکسیسم – لنینیسم او را به این نتیجه رساند که عقب‌ماندگی و وابستگی جهان سوم، نتیجه ذاتی امپریالیسم، استعمار نو و سرمایه‌داری انحصاری بوده و تنها چاره آن انترناسیونالیسم کارگری و انقلابی جهانی است. چه گوارا در سال 1965 کوبا را به امید برانگیختن انقلابی جهانی ترک کرد، که در ابتدا تلاش او در کنگو- کینشاسا به شکست انجامید و بعد از آن در بولیوی، توسط نیروهای نظامی بولیوی به کمک سازمان سیا دستگیر و به سرعت اعدام شد.
چه گوارا به عنوان چهره‌ای تاریخی هم مورد احترام و هم مورد انتقاد باقی مانده و به شکلی متضاد در خاطرات جمعی بسیاری از زندگینامه‌‌ها، خاطرات، مقالات ، مستندات، آهنگ‌ها و فیلم‌ها نقش بسته است. در نتیجه مرگ شهادت‌گونه، دعوت پر شور برای جنبش طبقاتی و آرزویش برای ایجاد آگاهی در «انسانی جدید» با انگیزه‌های معنوی و نه مادی، چه گوارا به عنوان نمادی اصیل از جنبش‌های مهم جریان‌های چپ گرا شناخته شده است.
مجله تایم از چه گوارا به عنوان یکی از 100 چهره تاثیر گذار در قرن بیستم نام برده است، و عکس آلبرتو کوردا از وی با نام «چریک قهرمان» از سوی دانشکده هنر مؤسسه مریلند به عنوان مشهورترین عکس جهان یاد شده است.
کلماتی که با اعمال یکی نباشند، بی اهمیت هستند.
ما نمی توانیم از داشتن چیزی برای زندگی کردن مطمئن باشیم مگر اینکه حاضر باشیم برای آن بمیریم.
انقلاب سیبی نیست که وقتی می‌رسد از درخت می‌افتد. تو باید آن را بیندازی.
منبع نیکند
http://www.nikend.com/quote/author/ernesto-che-guevara
